Yunanistan da Türkler haricinde Arnavut, Pomak, Bulgar, Makedon ve Araplar Müslümanlarda mevcut. Sadece Batı Trakya Türkleri Lozan Anlaşmasıyla azınlık statüsü kapsamında. Lozan Barış Antlaşması’nın “Siyasî Hükümler” adını taşıyan I. kısmının III. faslı, “Azınlıkların Korunması” adı altında Türkiye’deki Müslüman olmayan azınlıkların statüsünü belirleyen birtakım hükümler getirmektedir. 37.-44. maddelerini oluşturan bu hükümlerden sonra gelen ve Faslın son maddesi olan 45. madde hükmüne göre “Türkiye’nin Müslüman olmayan azınlıklarına tanınmış olan haklar, Yunanistan’ca da, kendi ülkesinde bulunan Müslüman azınlığa tanınmıştır”.
42. madde hükmüne göre Yunan hükümeti müslümanların aile hukukuyla ve kişi halleriyle ilgili durumlarını bu azınlığın gelenek ve göreneklerine uygun biçimde çözümlenmesini güvence altına almakta, bunların dinî müesseselerini tam bir koruma altına almanın yanı sıra, vakıf ve dinî kuruluşlarına her türlü kolaylığı sağlamayı ve bu nitelikte kurulacak yeni kurumlardan gerekli kolaylıkları esirgememeyi üstlenmektedir.
Yunanistan uzun süredir Batı Trakya Türklerini Yunan Müslüman azınlığı olarak tanımlıyor. Hatta Batı Trakya’daki Türklerin ayrımcılığa uğradığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, şu ifadeleri kullanmıştı;
“Lozan, Türkiye ile Yunanistan arasında yapılmış bir anlaşma değildir. 11 taraf ülkesi vardır. Bu 94 yıl içinde dünya adeta yeniden kuruldu. Türkiye ile Yunanistan arasında da birçok şey değişti. Lozan’da buradaki Türklerle ilgili Müslüman azınlık ifadesinin geçtiğinden bahsediyorsunuz. Doğrudur ama Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Türk ifadesi geçmektedir.”
Gerek Batı Trakya Türkleri gerekse Ankara’nın tepkileri, Atina yönetimine geri adım attırdı. Yunanlılar Türkiye ile siyasi ve ekonomik ilişkilerin sorunsuz olması noktasında Ankara’nın taleplerini yerine getirmenin doğru bir strateji olabileceğini anlamış gözüküyor. Bu çerçevede, Azınlık mensuplarına (Batı Trakya Türkleri) miras meselelerinde İslami kuralların yanı sıra Yunanistan Medeni Kanunu’nun da geçerli olması yönünde hazırlanan yasal düzenleme Parlamentoda kabul edildi. Yunanistan’da, Batı Trakya Müslüman Türk azınlık mensuplarıyla ilgili miras, evlenme ve boşanma gibi konularda İslami kuralların yanı sıra Yunanistan Medeni Kanunu’nun da geçerli olması yönünde hazırlanan yasal düzenlemeye ilişkin yapılan tartışmalarda müftü seçimi ve buna bağlı olarak Müslüman cemaati vakıflarında da seçim yapılması gündeme geldi. Yunanistan Eğitim ve Din İşleri Bakanı Kostas Gavroğlu, hükümetin Batı Trakya’da, Müslüman Türk Azınlığa yönelik saygılı bir politika izlemek arzusunda olduğunu belirterek, müftülerin seçimi meselesinin de mutlaka bu politika çerçevesinde ele alınması gerektiğini söylemişti.15 Aralık 2017’de Brüksel’deki AB Liderler Zirvesine katılan Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, Avrupa’nın güvenliğinin sorunsuz bir Türk-Yunan ilişkisine bağlı olduğunu dile getirmiş, AB’nin Türkiye ile olan iş birliğinin artması gerektiğini vurgulamıştı. Yunanistan Başbakanı Çipras, ülkesince atanan müftülerin Batı Trakya’daki azınlığın büyük bir kısmı tarafından tanınmadığını belirterek, “Bu konu, doğrudan Yunan vatandaşı Müslümanlarla ele alınmalı.” demişti. 2017 Aralıkta 65 yıl sonra ilk kez Türkiye Cumhurbaşkanı resmi bir ziyaret için Yunanistan’a gitmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Yunan mevkidaşı Prokopis Pavlopulos ile ortak basın toplantısında Lozan tartışması yaşanmış, Erdoğan Lozan Antlaşması’nın güncellenmesi gerektiği görüşünü burada da dile getirmişti. Pavlopulos’un yanıtı “Antlaşmayı gözden geçirme ya da değiştirme gibi bir kavramı kullanmıyoruz” olmuştu. Daha sonra Yunanistan Başbakanı Çipras ile düzenlediği ortak basın toplantısında “Batı Trakya’daki azınlıkların hukuku yok mu? 150 bin Müslüman, Türk, Pomak azınlık var. Bu anlaşmayla nasıl onların haklarını garantiye alacağız?” diye soran Erdoğan, bölgede “seçilmiş değil atanmış bir baş müftü” olmasını eleştirmişti. Yunanistan’daki son gelişmeler, Atina yönetiminin Ankara’nın görüşlerini dikkate aldığının ispatıdır. Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39
