Ermenistan’da savaşın etkileri her geçen gün etkisini gösteriyor. Dağlık Karabağ’dan ve Azerbaycan’ın ele geçirdiği yerlerden Ermenistan’a göç olurken aynı zamanda da Ermenistan’dan dış ülkelere göç artışı yaşanıyor. Karabağ ve Azerbaycan’ın ele geçirdiği yerlerden ne kadar göç geldiği saptanamaz iken ülkeyi terk edenlerin sayısı sadece hava yolunu kullanarak gidenlerin sayısı Ocak Temmuz arası 43000 olarak açıklandı. Gürcistan ve İran sınır kapılarından gidenlerin sayısı henüz açıklanmadığı için toplam sayı yaklaşık olarak hesap edildiğinde 100000 geçen bir rakam ile karşı karşıyayız. Ermenistan’ın sosyo-ekonomik yapısından yurtdışına çıkan bu göç hareketi ciddi anlamda Ermenistan’ı zora sokacaktır. Siyasi istikrarsızlık ekonomik sıkıntı ve savaşın verdiği olumsuzluklar toplandığında Ermenistan’ı terk eden insanların sayısı her geçen gün artarken bu durumun Ermenistan olumsuz yansıyacağı ifade edilmektedir. İş gücü ve istihdam anlamında nitelikli insan gücünün yurtdışına çıkıyor olması gerçekten Ermenistan için düşünülmesi gereken büyük bir sorundur. Rusya’nın bölgedeki baskısı her an savaşın yeniden patlak verme ihtimali, Türkiye ile olan beklenti ve krizler Ermenistan’ı bekleyen kritik sıkıntılardır.
Azerbaycan’ın 44 günlük savaşta Türkiye’yi kandırması şimdi etkisini daha çok göstermektedir. Rusya Dağlık Karabağ’a yerleşmiş ve Ermenistan ise hem savaşta bir çok gencini kaybetmiş ve şimdi de en az 100000 göç vermektedir. Azerbaycan hiç bir şey kazanamadığı gibi Rusya’ya hayır diyebilen bir Ermenistan’ı tekrar Rusya’nın kontrolüne girmesini sağlayan Azerbaycan aynı zamanda topraklarına Rusya askerinin yerleşmesini sağlamıştır. Rusya Hem Ermenistan’ı ve hem de Azerbaycan’ı eskisinden daha sıkı kontrol altına almıştır. Ermenistan’daki siyasi kriz dışarıya göç vererek kendini gösterirken Azerbaycan’da neler baş verecek şimdilik bekleyelim. Aliyev daha ne kadar Türkiye’yi kandıracak. Aliyev Kıbrıs konusunda Kırım konusunda Türkiye’yi yalnız bırakırken ya Rusya’ya tam bağlanacak ve ya Türkiye Azerbaycan’da iktidar değişiminin önünü açacaktır. Azerbaycan’da sular durulmayacak.
Alik Sanosyan