Suriye’de Fırat’ın doğusunda ABD güçleri ile rejim yanlısı güçler arasında yaşanan çatışmalar, İdlib’de Suriye rejimi ve Türk ordusu arasındaki çatışmalar ile Moskova ve Ankara arasındaki gerilime odaklanan dikkatleri birden üzerine çekti.
ABD ile rejim yanlısı güçler arasındaki çatışma, ABD devriyesinin, Haseke kentine bağlı Kamışlı ilçesinin güneydoğusunda bulunan ve rejim yanlısı güçler tarafından kontrol edilen Hirbet Amo köyünden geçmesi sırasında yaşandı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre Hirbet Amo köyündeki rejim yanlısı güçler, bugün ABD’ye ait iki askeri aracın önünü kesti.
ABD savaş uçaklarının hava saldırısı ile bölgeyi hedef alması sonucu ise söz konusu iki askeri araç köyden çıktı.
ABD önderliğindeki Uluslararası Koalisyon’un 2014’te Suriye’ye girişinden bu yana, ABD askerleri ve rejim yanlısı güçler arasında ülkenin kuzeydoğusunda yaşanan ilk çatışma bu değil.
Ancak bugün yaşanan olay aşağıdaki beş yeni unsuru içinde barındırıyor:
1- Ürdün, Irak ve Suriye’nin birleştiği noktada yer alan El Tanf Üssü’nde konuşlu ABD ordusu, Mayıs 2017’de ‘üsse yaklaşmaya çalışan’ rejim yanlısı güçleri vurdu.
Bununla birlikte, ABD’ye ait savaş uçakları, Haziran 2017’de, Washington destekli Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) karşı Fırat’ın doğusunda yürütülen savaşa katılan Suriye rejimine ait bir SU-22 savaş uçağını vurarak düşürdü.
Washington, her iki durumda da güçlerini korumak için ‘kırmızı çizgilerini’ savunmak ve ‘çatışmanın önlenmesi’ anlaşmasına bağlılığını göstermek istedi.
Bugün yaşanan sürtüşme ise, Washington’un daha önceki gerekçelerinin dışında, Fırat’ın doğusunda yeni etki alanları çizmek için her gün yürüttüğü devriyeleri koruma kararına dair taraflar arasında yaşanan ilk çatışma olarak kabul ediliyor.
2- Bugün yaşanan gerginlik, ABD Başkanı Donald Trump’ın bu yılın başında, ABD askerlerinin Fırat doğusunda Irak sınırına paralel şekilde doğu hattında kalması ve ‘petrolü korumak’ için devriyelerin artırılması kararından bu yana yaşanan ilk sürtüşme oldu.
3- ABD ile rejim yanlısı güçler arasında bugün yaşanan gerginlik, ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey’nin Suriye dosyasıyla ilgili yaptığı Türkiye ziyaretiyle de çakıştı.
Jeffrey, Türkiye’ye ayak basar basmaz Türkçe yaptığı açıklamada, İdlib’de 13 Türk askerinin şehit olmasına neden olan rejim saldırıları ve ülkenin kuzeybatısında rejim ve Rusya’nın saldırıları nedeniyle Rusya ile gerginlik yaşanan bir dönemde, ABD’nin NATO üyesi Türkiye’ye verdiği desteği ifade etti.
İdlib’in geleceği hakkında Moskova’daki Rusya-Türkiye müzakereler yeniden başlarken, Türk ordusunun Suriye’nin kuzeybatısında teyakkuza geçtiği gözlemlendi.
4- Suriye resmi haber ajansı SANA, yaşanan saldırıyı hızlı bir şekilde duyurdu.
SANA’da yer alan haberde, rejime ait bölgedeki kontrol noktasında, ABD işgal güçlerine ait dört askeri aracın Kamışlı doğusundaki Süveys-Alaya-Hirbet Amo yolunda seyir halindeyken durdurulduğu ifade edildi.
Söz konusu bölgede, araçların geçişini engellemek ve geldikleri yere dönmelerini sağlamak için Hirbet Amo ve Hamo köyünden yüzlerce kişinin toplandığı belirtildi.
SANA, ABD işgal kuvvetlerinin toplanan köylülere gerçek mermi ile ateş etmesi ve üzerlerine duman bombaları atması sonucunda Hirbet Amo köyünden bir sivilin öldüğünü, Hamo köyünden bir sivilin de yaralandığını bildirdi.
Haberde ayrıca, “Köylüler ABD işgal kuvvetlerinin saldırılarına karşılık olarak ABD araçlarına karşı koydu ve 4 aracı kullanılamaz hale getirdi” denildi.
5- Bugün yaşanan, ABD’nin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi Ocak ayı başında Bağdat’ta düzenlediği suikastle öldürmesinin, İran’ın Fırat’ın doğusundaki ABD’lilerden intikam alma ve koalisyona karşı aşiretleri toplama niyetini ifade etmesinin ardından yaşanan ilk gerginlik oldu.
İran milislerin, daha öncekilerin aksine son zamanlarda İdlib’e yapılan saldırılarda yer aldığı gözlenmişti.
Şarkulavsat
