AB, İsrail ve Rusya kartı
İngiliz halkının, ‘AB’ye hayır’ kararı ve ardından kararın dünyadaki etkisi, bir delinin kuyuya taş atıp, 20 akıllının taşı çıkarmaya çalışmasına benzedi.
AB üyesi devletler ve Türkiye, İngiltere’nin AB’den ayrılması durumunda çıkacak duruma göre pozisyon alma telaşına girdiler.
İş dünyası ise AB dışındaki bir İngiltere’nin olumlu ve olumsuz yanlarını tartma ve buna göre bir yatırım kararı alma arefesinde.
Şimdiden gelecekte oluşacak boşluklar ve fırsatlar birçok ülkede masaya yatırılmış durumda.
Diğer yandan geçtiğimiz hafta İngiliz halkının AB halkoylamasında ‘AB’ye hayır’ demesi ile başlayan AB gerginliği ve belirsizliği sürerken, Türkiye, İsrail ve Rusya arasında yumuşayan siyasi ilişkiler, başta iş dünyası olmak üzere, herkesi rahatlattı.
Kriz aynı zamanda fırsat demektir.
Her kriz kendi fırsatlarını doğurur.
*
Rusya, uçak krizinin ardından Türkiye’ye sert açıklamaların bir adım ötesine daha geçerek ekonomik yaptırımları sistematik bir şekilde uygulamaya koydu. Enerji olarak Rusya’ya olan bağımlılığımız ilişkilerin önemini bir kat daha arttırıyor.
Türkiye ithal ettiği doğalgazın yaklaşık yüzde 60’nı Rusya’dan temin ediyor.
İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2015 yılı sonunda bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 23 geriledi.
Öte yandan turizm gelirleri de cari açığın önemli bir finansman kalemini oluşturuyor.
Türkiye’de toplam turist sayısının yüzde 10’unu oluşturan Rusların tekrar Türkiye’yi tercih etmesi turizm gelirlerinde artışın önünü açabilir.
Bu da önümüzdeki dönemde cari açığın azalmasında katkı sağlayabilir.
*
TÜİK verilerine göre son beş yılda İsrail’e karşı sürekli dış ticaret fazlası verdik. İsrail’e sattığımız ürünlerin başında motorlu kara taşıtları geliyor.
Türk firmaların İsrail’de enerji yatırımları hız kazanabilir.
Hatırlanacağı üzere Zorlu Holding bu yılın hemen başında İsrail’de üçüncü enerji santralini devreye almıştı.
Transit bölge olmanın getirdiği avantajın yanında enerji teminindeki çeşitlilik rekabeti arttırarak Türkiye’nin pazarlıklarda elini güçlendirebilir.
Hepsinden de önemlisi Gazze’nin rahatlatılması.
Rus cephesinde ise Avrupa’ya Rus gazını taşıyacak “Türk Akımı” projesi, Rus uçağının düşürülmesi ardından durdurulma kararı alınmıştı.
Rus haber ajanslarının verdiği bilgiye göre, Rus doğalgaz firması Gazprom, Türk Akımı boru hattı görüşmelerini devam ettirmeye hazır olduklarını açıkladı. Bu projenin gerçekleşmesi, Türkiye’nin daha ucuz Rus gazı alabileceği anlamına geliyor.
*
Konuyla hiç alakası yok! ama aklıma gelen şu fıkra ile yazıyı bitireyim;
Bir Rus Yahudi’si İsrail’e göç müsaadesi alır.
Çıkışta Rus memurlar bagajını kontrol ederken elbiseleri arasında Lenin’in büstünü bulurlar, sorarlar:
– Bu nedir?
Yahudi:
– Bu nedir değil, bu kimdir, diye sormanız gerekirdi… Bu Lenin’dir, sosyalizmin temellerini atan, Rus halkına iyilikler getiren… Ben de bunu bereketli günlerin hatırası için yanıma aldım.
-Tamam, der memurlar, bırakırlar ve geçer.
Tel Aviv havaalanında gümrük memurları büstü görür ve sorar:
– Bu nedir?
Yahudi:
– Bu nedir değil, bu kimdir, diye sormanız gerekirdi… Bu Lenin’dir. Bu deli, bu cani yüzünden Rusya’yı terk etmek zorunda kaldım! Yanıma aldım ki her gün bakıp lanet okuyayım!
– Tamam, deyip bırakırlar ve geçer…
Adam evine gider, büstü büfenin üstüne koyar, gelişi sebebiyle akrabalarına davet verir.
Yeğenlerden biri sorar:
– Bu kimdir?
Yahudi:
– Bu kimdir, değil, bu nedir, diye sorman gerekirdi; çünkü bu, 10 kilogram, 24 ayar altın. Üstelik vergisiz, gümrüksüz, KDV’siz…
Sözün özü: Şu anda AB, İsrail ve Rusya ile ilişkileri yeniliyoruz.
Meydanlarda kazanıp masada kaybetmeyelim.
Yaşar Süngü/yenişafak
AB, İsrail ve Rusya kartı
427 0