İran İslam Devrimi ve İran İslam Cumhuriyeti 40. Yılına doğru ilerlerken rejimin durumu ve geleceği üzerine tartışmalar yoğunlaşmış durumdadır. Özellikle, cumhurbaşkanı Ruhani’nin temsil ettiği reformcu (dönüşümcü) toplumsal kesimin başını çektiği siyasal duruş, geçtiğimiz ay yaşanan kitlesel hareketler ve hali hazırda devam etmekte olan başörtüsü eylemleri İran’da mevcut rejimin ilkelerinin ve yapısının sorgulandığı bir iklimi ortaya çıkarmıştır. Bu noktada Ruhani’nin şahlık rejimi ve İslam cumhuriyeti rejimi arasında bir kıyaslama yaparak “Şahlık rejimi toplumun taleplerini dikkate almadığı için yıkıldı” şeklinde yaptığı açıklama müesses nizam üyelerine yönelik bir mesaj olarak algılandı. Buna karşın, devrimin 39. Yılı münasebetiyle yapılan yayınlarda söz konusu siyasal ve toplumsal mesajların alındığı ve karşılık bulduğu görülmektedir. Rejimin en güçlü yayın organlarının başında gelen Keyhan gazetesinin “40 yıl önce neredeydik, 40 yıl sonra neredeyiz?” manşeti ve benzer pek çok yayının ortak noktalarını, devrim öncesi sosyal ve ekonomik yapının bugüne kıyasla olumsuz durumu, dışa bağımlılık ve sömürünün devrim öncesinde İran halkını esir aldığı, Şahlık rejiminin baskısının tüm toplumu etkisi altına aldığı gibi vurgular oluşturmaktadır. Rejim, yayın organları vasıtasıyla devrim öncesi siyasal ve toplumsal yapı ile bugün arasında gerçekleştirdiği mukayese ile hali hazırda rejimde dönüşüm talep eden kitlelere, devrimin özgürlük ve ekonomik iyileşme sunduğunu hatırlatarak taleplerin yumuşatılması ve rejimin meşruiyetinin korunması amacıyla mesajlar iletmektedir. Fakat, devrim öncesi sosyal, siyasal ve ekonomik durumu tecrübe etmemiş ve bugün itibariyle ülkenin içinde bulunduğu ekonomik sorunlardan en fazla etkilenen gençlik kesimi açısından devrim öncesi ve bugün arasında yapılan kıyaslama ile meşruiyet arayışının karşılık bulabilmesi son derece zordur. Gençlerin, toplumsal ve siyasal alanda özgürlük, ekonomik sorunların çözümü yönündeki talepleri rejimi dönüşüm gerekliliği ile karşı karşıya bırakmaktadır.
Çağatay BALCI Kafkassam