یکی از مسئولین شهرداری تهران از وجود تعداد زیاد آزربایجانیها و تبریزیها در گرمخانه های تهران سخن گفته بود. ظاهرا این سخنان انتقادی و توهین امیز وی در پاسخ به سخنان حسن روحانی بود که گفته بود، تبریز شهری تمیز، بدون گدا و معتاد متجاهر است.

هفته گذشته «سیدمالک حسینی» سرپرست سازمان رفاه، خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران در اظهاراتی گفته بود: «بسیاری از کسانی که اکنون در گرمخانه‌های پایتخت به سر می‌برند افرادی هستند که از آزربایجان و تبریز به سمت تهران آمده‌اند به نظرم به نوعی ‘’مشکلات از سوی تبریز به سمت تهران’’ انتقال داده شده است.»

هرچند که تبریز و آزربایجان به ‘’تمجید و تحقیر’’ پایتخت نشینان احتیاج ندارد اما راستش را بخواهید سخنان این مقام تهرانی نیز زیاد دور از واقعیت نیست. بارها و بارها در سخنان و نوشته هایم به این مسئله تاکید کرده ام که در طی یکصد سال اخیر تورکان آزربایجان بزرگترین گروه ملی بازنده در خاورمیانه و قفقاز هستند. در طی قرون گذشته زمانی که نیاکان و اجداد ما، ایران را (به تعبیر امروزی) در سواحل خلیج در برابر اروپائیان و کمپانی هند شرقی محافظت میکردند، در این سو، ما خاکهایمان را به روسها واگذار میکردیم. نیازی به گفتن عهدنامه های گلستان و تورکمنچای نیست.

پس از دولت قاجاریه بخش قابل توجهی از جمعیت و سرمایه های مادی و معنوی آزربایجان به تهران و نواحی مجاور آن سرازیر شدند. البته این مهاجرت نه به دلیل خواست تورکها، بلکه با توجه به سیاستهای اعمالی دولت تهران بود که میبایست آزربایجان را که سدی در برابر خود میدیدند خالی از این سرمایه ها نمایند و بتوانند به سنت هزار ساله حکومت و دولتداری تورکان پایان دهند. لذا وجود جمعیت زیاد آزربایجانیها در تهران و نواحی مجاور آن نه تنها نشانه شکوه و یا خوشبختی آزربایجانیها نیست بلکه برعکس نشانه مظلومیت و سرخوردگی تورکان آزربایجانیست.

اگر امروز تهران، تهران است و یا اصفهان کویری، نصف جهان است در سایه نیاکان ما است. من اجداد خود را سرزنش نمیکنم چرا که شرایط آنزمان آن را میطلبید. امروزه دیگر دوران امپراطوریها به سر آمده و دوران دولت-ملت است.

نسل جدید آزربایجان امروز، بیدار بوده و حدود و ثغور خود را میداند. نه تنها نسل جدید تورکان، بلکه سایر ملتها نیز بر حق و حقوق انسانی و ملی خود واقف بوده و حقوق خود را خواهند طلبید.

شاید آنروز دیر نباشد، صاحبان این ذهنیت که نزدیک به یک صده است آزربایجان را تحقیر، استعمار و استثمار مینمایند روزی مجبور شوند از حدود قزوین وارد آزربایجان شوند.
کریم اصغری – ۲۸ ارديبهشت ۱۳۹۹

گوناز

دکتر کریم اصغری