KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Կամո Խաչիկյանը: Արևմուտքը բացում է Կովկասյան ճակատը. Ռուսաստանի թիկունքը կպահի Իրանը

Կամո Խաչիկյանը: Արևմուտքը բացում է Կովկասյան ճակատը. Ռուսաստանի թիկունքը կպահի Իրանը

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 10 dk okuma süresi
180 0

19rusinfo.ru–ն գրում է, որ Ղարաբաղում խաղաղություն չկա: Կողմերը ձևացնում են, թե ինչ որ պայմանավորվածություններ են պահպանում, բայց այդ ամենը պարզապես խոսքեր են։ Այսպիսով, ապրիլի 12-ին Ադրբեջան է այցելել ԵԱՀԿ գործող նախագահ, ինչպես նաև Հյուսիսային Մակեդոնիայի արտգործնախարար Բույար Օսմանին։ Հարկ է նշել, որ հետհարավսլավական երկրի ալբանական սփյուռքի այդ ներկայացուցիչը յուրօրինակ կերպար է։ Ինչու՞ յուրօրինակ: Բանն այն է, որ հյուսիսային մակեդոնացիները էթնիկապես արևմտյան բուլղարացիներ են, որոնց համար տիտոական կոմունիստները նոր ինքնություն ստեղծեցին միանգամայն ուկրաինական օրինաչափությունների համաձայն: Ընդ որում նրանք երկար ժամանակ չէին կարողանում մտնել ՆԱՏՕ (հույները վրդովված էին, որ որոշ սլավոններ յուրացրել են հելլենա-մակեդոնացիների ինքնանունը և իրենց զայրույթը փոխեցին ողորմության միայն այն ժամանակ, երբ երկրի անվան մեջ հայտնվեց «Հյուսիսային» ածականը, որը ակնարկ է տարածաշրջանային, այլ ոչ էթնիկ ինքնագիտակցության մասին, իսկ հիմա ԵՄ-ում բուլղարացիները հյուսիսմակեդոնացիներին չեն ընդունում:

Այս մշուշոտ իրավիճակի ֆոնին տեղի ալբանացիները, սորոսի կառույցների աջակցությամբ և հարևան Կոսովոյի օրինակով ոգեշնչված, երկու անգամ զինված անկարգություններ են բարձրացրել։ Որից հետո Արևմուտքը գրեթե ստիպողաբար նստեցրել է սլավոնական մեծամասնությանը և ալբանական փոքրամասնությանը բանակցային սեղանի շուրջ, որից հետո վերջիններս ստանում են ավելի ու ավելի շատ նախապատվություններ, տեղեր խորհրդարանում և պորտֆելներ կառավարությունում։

Օսմանին ռոտացիոն կարգով է զբաղեցրել ԵԱՀԿ-ի ղեկավարությունը, սակայն նախկին վիրաբույժի արտաքին քաղաքականության բաժնի ղեկավար դառնալը ապահովել է համայնքը, որը ցանկանում է Հյուսիսային Մակեդոնիայի գլխին ալբանացի վարչապետ նշանակել։ Հարկ է նշել, որ մինչ ԵԱՀԿ նախագահությունը նա իրեն դրսևորել է որպես իսկական լավ մարդ Արևմուտքի աչքում. նա ռուս դիվանագետներին է վտարել երկրից։ Նա վրդովված է Մոսկվայի կողմից ԼԺՀ, ԴԺՀ–ի ճանաչմամբ և հայտարարել է «անվերապահ աջակցություն Ուկրաինայի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը»։

Իսկ հիմա արևմտա–ուղղված Բույարը ժամանել է Բաքու, որտեղ հանդիպել է իր գործընկեր Ջեյհուն Բայրամովի, այնուհետև Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ։ Երկուսն էլ նրան պատմել են «Հայաստանի կողմից զինված սադրանքի» և «տեղի հայ բնակչության վերաինտեգրման» մասին, ինչպես նաև կոչ են արել Երևանին «բանակցել խաղաղության պայմանագրի շուրջ և կարգավորել հարաբերությունները»։ Կարելի է, իհարկե, ենթադրել, որ տարածաշրջանում վերաինտեգրումը գնում է, այսպես ասած, օբյեկտիվ դժվարություններով։ Համենայն դեպս, վերջին պատերազմի տեսանյութերը, որտեղ պատկերված են ադրբեջանցի ազատամարտիկների «սխրանքները», ինչպիսիք են գերիների գլուխները կտրելը, ծերունիներին ծեծելը, խաչեր արմատախիլ անելը, նման մտքերի են հանգեցնում։ Բայց ինչու՞ էին և՛ Ալիևը, և՛ Բայրամովը լռում այն ​​մասին, որ նախորդ օրը արյունահեղություն էր եղել, երբ վեց հոգուց բաղկացած ադրբեջանական հատուկ ջոկատային էին մտել հայկական տարածք, և որոնց հաջողվել էր չեզոքացնել։ Ի՞նչ էր պետք ադրբեջանցի դիվերսանտներին հարակից տարածքում: Իհարկե, այստեղ յուրաքանչյուր կողմ ունի իր տարբերակը։ Օրինակ ադրբեջանցիները պաշտոնապես պնդում են, որ հենց հայերն են հրազենից առաջինը կրակել իրենց զորքերի ուղղությամբ։ Ուղղակի վերցրել ու կրակել են։ Ինչ որ է Բայրամովը Օսմանիի հետ հանդիպման ժամանակ ակնարկել է, որ Բաքուն անընդունելի է համարում Երևանի միջամտությունը Ղարաբաղի հայ բնակչության վերաինտեգրման գործընթացին։

Ըստ երևույթին, ինչպես և ակնկալվում էր, գործընթացը ճիշտ չի ընթանում. կա՛մ տեղի հայերը չեն ցանկացել սովորել ադրբեջաներեն, կա՛մ չեն ընդունում իսլամ:

Ինչ էլ որ լինի, բայց իրավիճակը Հայաստանի Սյունիքի մարզի Գորիս և Լաչին քաղաքների սահմանի մոտ գտնվող Տեղ  բնակավայրի տարածքում, լարված էր մինչև այդ էլ: Նշենք, որ սահմանի այդ հատվածը հսկում էին ոչ թե սահմանապահները, այլ զինվորականները, ինչը Երևանը բացատրել է նրանով, որ հակառակ կողմից իրենց դեմ ևս կանգնած են զինվորականներ, և եթե ինչ-որ բան լինի, սահմանապահներն ինքնուրույն չեն կարող հաջողությամբ դիմադրել նրանց։

Իսկ ինչպե՞ս եվրոպացիներն օգնեցին հայերին խաղաղություն հաստատել: « Ես դեպքի մասին տեղեկություն են ստացել ժամանելուն պես։ Ցավոք, նման միջադեպերը կարող են հանգեցնել հետագա սրացման»,- Ադրբեջան կատարած այցի ընթացքում տեղի ունեցածը սովորական արտահայտություններով մեկնաբանել է Բույար Օսմանին: Նա նաև հավելել է, որ «ԵԱՀԿ-ն պատրաստ է օգնել բարելավելու Ադրբեջանի և Հայաստանի հարաբերությունները տարածաշրջանում խաղաղություն հաստատելու համար»։

Զավեշտն այն է, որ հենց այդ կազմակերպությունն է տարածաշրջանին խաղաղություն բերում, իհարկե այդ փոխադարձ գնդակոծություններից ու մահերից քիչ առաջ: Իսկ ահա իշխող արևմտամետ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության ներկայացուցիչ Արմեն Խաչատրյանը, հետևելով միջադեպին, մամուլին ասել է, որ ապրիլի սկզբին ԵԱՀԿ ներկայացուցիչներն արդեն եղել են Տեղում և այնտեղ ինչ որ մոնիտորինգ են իրականացրել։ Խաչատրյանը տեղյակ չէ մոնիտորինգի արդյունքներից, սակայն առավել քան վստահ է, որ եվրոպացի դիտորդները զսպող դեր ունեն։

«Եվրամիության առաքելությունը էական դեր է խաղալու տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման գործում»,- համաձայնվել է նրա հետ Նիկոլ Փաշինյանի կուսակցության ներկայացուցիչ և Հայաստանի խորհրդարանի խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը։

Դե, իսկ մենք մեր աչքով ենք տեսնում «խաղաղության հաստատումը»: Ընդ որում, ռուսական կոնտինգենտի պատասխանատվության գոտում փոխհրաձգություններ չեն նկատվել։ Բայց էն տեղերում, որտեղ եղել են եվրոպացիները իրենց մոնիտորինգով, կրակում են ու արյուն է թափվում։

Ընդ որում, նրանք տարածաշրջանում հայտնվել են ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ոչ շատ թեթև ձեռքով։ Դա տեղի է ունեցել Պրահայում Իլհամ Ալիևի և Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի հետ առաջին հայացքից եռակողմ հանդիպման ժամանակ, որին ինչ-ինչ պատճառներով հրավիրված էին նաև Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը և Էմանուել Մակրոնը: Ընդ որում Ֆրանսիայի նախագահը չի մոռացել նշել, որ Անդրկովկասում իրավիճակի ապակայունացման ետևում կանգնած է հենց Ռուսաստանը։

Ըստ երևույթին, այդ խոսքերի տպավորությամբ Փաշինյանը հրաժարվել է հայկական զորախմբի մասնակցությունից ՀԱՊԿ համատեղ զորավարժություններին, սակայն պատրաստ է մասնակցել ՆԱՏՕ-ի զորավարժություններին։

Միևնույն ժամանակ, լարվածություն ստեղծելով տարածաշրջանում, փորձելով այնտեղից դուրս մղել Ռուսաստանին, Արևմուտքը հարվածներ է հասցնում իր երդվյալ մյուս թշնամուն՝ Իրանին: Վերջինս փորձում է ինքնուրույն քաղաքականություն վարել իրական գործերով, այլ ոչ թե բամբասանքով, օգնում է Ռուսաստանին իր համար դժվարին ժամանակաշրջանում։ Ուստի ամենևին էլ պատահական չէ, որ հայ-ադրբեջանական սահմանին տեղի ունեցող իրադարձությունների պատճառով իրանական զորքերը բերվել են լրիվ մարտական ​​պատրաստության վիճակի։

Չի կարելի անտեսել այն կարևոր հանգամանքը, որ Իրանի ներսում կա այսպես կոչված իրանական Ադրբեջանում բնակվող ադրբեջանական հինգերորդ շարասյուն, որի օգնությամբ Թուրքիան, ինչպես նաև արևմտյան երկրները փորձում են լարել իրավիճակը երկրում։ Ուստի Ղարաբաղ-Արցախում Բաքվի դիրքերի ամրապնդումն ու այդ տարածաշրջանում Մոսկվայի թուլացումը չափազանց ձեռնտու չեն Թեհրանի համար, և այն, ինչ կատարվում է նրա սահմանների մոտ, նյարդայնացնում է իրանցիներին։

Եվ ի՞նչ:

Վերջին տվյալներով Սյունիքի մարզի քաղաքներում սկսել են հավաքվել հայ կամավորներ, մարդիկ պատրաստ են պաշտպանել հայրենի հողը հակամարտության սրման դեպքում։ Կարծես թե Ադրբեջանը նույնպես ցանկանում է խորամանկորեն լուծել հին «հայկական հարցը»: Բայց եթե երկու կողմին էլ կանաչ լույս են տալիս, ապա հաստատ ոչ Բաքվում ու Երևանում։ Փաշինյանի նոր ընկերները մեկ նպատակ ունեն, որն է ռուսական սահմանի երկայնքով զինված հակամարտությունների շղթա բռնկելը և Ռուսաստանին Անդրկովկասից դուրս մղելը: «Տեսեք, այս ռուսները մեզ ոչ մի կերպ չեն օգնում, բայց Եվրոպան պատրաստ է պաշտպանել»։ Իզուր չէ, որ ամբոխներեն արդեն շրջում Երևանի փողոցներով և բղավում, որ իրենց հիմնական թշնամիները «ռուսներն են, թուրքերն ու ադրբեջանցիները»։

Պարզապես հայ ժողովուրդը պետք է պատասխան տա Փաշինյանի ռեժիմի Արևմուտքի հետ սիրախաղին, որն է բացասական սցենարի  ամբողջական իրականացումը։

Կամո Խաչիկյանը

 

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir