Tarım sektörü toplumların ekonomik, sağlık ve sosyal açıdan gelişimleri için oldukça önemlidir. Sadece bitkisel ürünleri değil hayvancılık, ormancılık ve su ürünlerini de kapsar (Olalı ve Duymaz, 1987: 3). Ülke ekonomilerinin de temel sektörlerinden bir tanesidir. Bu açıdan Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze kadar ülkemizin ekonomik ve sosyal gelişiminde çok önemli görevler üstlenmiştir. Sanayi için gerekli olan sermaye gereksinimi tarım sektöründen sağlanmış 1980’lerin başına kadar ise ekonominin lokomotifi olmuştur.
Bu sebeple Cumhuriyetin ilk yıllarında tarımın gelişimi için 1925’te aşar vergisi kaldırılmış, 1926’da medeni kanun ile toprak mülkiyeti hakkı verilmiş, 1930’larda Tarım Kredi ve Satış Kooperatifleri, Zirai Kombinaları ve Devlet Ziraat İşletmesi kurulmuş çeşitli dönemlerde kanuni düzenlemeler yapılmıştır. Ancak 1929 ekonomik buhranı ve 2. Dünya savaşının etkileri tarım sektörünü olumsuz yönde etkilemiştir. Bu sebeplerle 1945 yılında çıkarılan çiftçiyi topraklandırma kanunu hedefine ulaşamamış 1950’lerin başında başlayan yeni sanayileşme akımıyla köyden kente yoğun bir göç başlamıştır. 1960’lardan sonra ise beşer yıllık kalkınma planları hazırlansa da hedeflerin uzağında kalınmıştır. 1980’lerden itibaren ise ihracata dayalı ekonomi modelinin tercihiyle yeni bir sanayileşme akımıyla tüm çabalara rağmen tarım sektörü geri planda kalmıştır. GSMH içerisindeki payı giderek azalan sektörde dışarıdan ithalat artmıştır. 1983-1989 yılları arasında GSMH %7,7 sanayi sektörü %6,6 büyürken tarım %1 büyümüştür. Buna paralel 1983-2000 yılları arasında büyüme ortalaması GSMH %5,8, sanayi % 5,8 tarım ise %1,6 olarak gerçekleşmiştir. 2000 yılında GSMH içinde tarım sektörünün payı %12,2 sanayi sektörünün payı %23 hizmet sektörünün payı %64,8 olarak gerçekleşirken 2013 yılına gelindiğinde bu dağılım tarımda %9,2 sanayi sektöründe %31,7 hizmet sektöründe %59,1 olarak gerçekleşmiştir.

Erdal ATEŞ/ Kafkassam