PKK- FARC Karşılaştırması
Farklı iki coğrafyada bulunan PKK (Partiya Karkeren Kurdistane- Kürdistan İşçi
Partisi) ile FARC (Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia- Kolombiya Devrimci
Silahlı Güçleri) terör örgütlerinin en önemli ortak noktası kuruluş dönemlerinde Marksist-
Leninist ideolojiyi savunmaları ve silahlı eylem yapmalarıdır. PKK zamanla Marksist-
Leninist ideoloji ile Kürt milliyetçiliğini harmanlayarak çizgisini değiştirirken FARC ise
ideolojik yapısını devam ettirmekte ve etnik kimliklerden uzak durmaktadır. Ayrıca PKK,
istediği amaca ulaşmak ve Ortadoğu’daki konjonktüre ayak uydurmak için liberal politikalara
başvurduğu gibi ideolojik olarak rakibi olan AB ve ABD’den de destek almaktadır.
FARC, 1964 yılında Kolombiya Komünist Partisi’nin silahlı gücü olarak kurulurken
1979’da kurulan PKK’nın siyasi uzantıları belirli bir süre sonra oluşturulmuştur. Bu terör
örgütleri kurulma süreçlerinde ülkelerin ekonomik olarak geri kalmış kırsal bölgelerinde
eylem yapmaya başlamıştır. Ancak PKK, Çözüm Sürecinde büyük şehirlerde etkin hale
gelmiş ve PKK’ya yakın olan HDP birçok büyük ilde 7 Haziran ve 1 Kasım seçimlerinde
milletvekili çıkarmayı başarmıştır. İki taraf kırsal noktalarda eyleme başlamış olması örgüte
üye kazandırmak ve arazinin avantaj sağlaması gibi nedenler sayılabilir. Ancak FARC ülkede
bu kırsal kesimin kalkındırılması ve toprak reformunun yapılmasını savunmaktadır. PKK ise
kuruluş bildirgesinde Türk ordusunu bölgeden atılması gereken bir emperyalist unsur
olduğunu dile getirmektedir. Ayrıca PKK 30 yıllık kanlı eylem döneminde toprak reformunun
yapılması ve Türkiye’nin sadece etnik olarak Kürtlerin yaşadığı bölgelerin kalkındırılması
konusunda söylemler geliştirmekteydi. Ancak zamanla strateji değiştiren PKK, bölgedeki
aşiretlerin devleti desteklememesi için toprak reformu ve ağalık düzenini eleştirmek yerine
toprak ağaları ve aşiret liderleriyle anlaşma yoluna gitmiştir. FARC ile PKK arasındaki bir diğer ortak nokta ise her iki tarafında sivil vatandaşları
hedef almasıdır. Amaçladıkları hedefe ulaşmada izlenecek her stratejiyi ve düşman olarak
görülen unsurlara verilecek her saldırıyı mubah gören terör örgütleri özellikle eylem yaptıkları
toplumlarda karşıt olarak gördükleri bütün unsurlara zarar verme ve korkutma amaçlı olarak
sivilleri hedef almaktadır.
İki terör örgütünün arasındaki bir diğer benzerlik ise bu örgütlerin dışarıdan aldığı
desteklerdir. Özellikle PKK terör örgütünün lideri Abdullah Öcalan yakalandığı zaman verdiği
ifade de birçok AB ve Ortadoğu ülkelerinden destek aldığını itiraf etmiştir. FARC ise
bulunduğu bölgede ideolojik yakınlıktan dolayı Küba, Ekvator, Venezuela gibi ülkelerden
destek almakta veya destek aldığı iddia edilmektedir. ABD, bu iki grubu da terör örgütü
olarak görmektedir. FARC uyuşturucu ticareti nedeniyle ABD’nin tepkisini çekerken PKK ise
daha rahat bir konumdadır. Özellikle Ortadoğu’da DAEŞ terörüne karşı kara gücü olarak
kullanılan Irak peşmergeleri ve YPG’nin ABD’den aldığı desteklerin yanı sıra PKK’nın da
üzerindeki baskı azalmıştır.
FARC ile PKK arasındaki bir diğer ortak nokta ise finans kaynaklardır. Örnek olarak
iki terör örgütü de yabancı ülkelerden destek aldığı gibi uyuşturucu ve silah kaçakçılığı gibi
yollardan da gelir elde etmektedir. Ayrıca PKK, dünyanın bir çok yerine yayılmış olan
sempatizanları aracılığı ile AB’den Afganistan’a kadar geniş bir coğrafyada haraç toplamaktadır. Bunlara ek olarak PKK’nın Ortadoğu’da bazı ülkelerde şirketler kurduğu ve
kaçakçılık gibi yollarla kaynak elde ettiği iddia edilmektedir.
Tarihsel süreçte Kolombiya’daki yönetim ile FARC arasında üç kez görüşme
yapılmıştır. İlk ikisi çeşitli nedenlerden dolayı bir neticeye kavuşamamıştır. Türkiye yönetimi
ise çeşitli dönemlerde Çözüm Sürecine benzer adımlar atmış ancak bu görüşmelerden bir
sonuç elde edilmemiştir. Örnek olarak 1992-1993’de yapılan ateşkes neticesinde PKK,
silahsız 33 Türk askerini şehit ederek ateşkesi bozmuştur.
Kolombiya hükümetiyle barış görüşmeleri yapan FARC, anlaşma sağlanması durumda
silahları bırakıp siyaset gireceklerini dile getirirken PKK, siyasi uzantısı olan HDP’nin 7
Haziran seçiminde önemli bir güç elde etmesine rağmen silahlarını bırakmamıştır. Bu durum
PKK’nın ülke içinde iddia ettiği gibi Kürtlerin ekonomik ve siyasi durumunu düzeltmek
olmadığı Türk topraklarının Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde bağımsız bir devlet kurma
amacını koruduğu anlaşılmaktadır.
Emrah Kaya kafkassam uzmanı
