Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanı Deniz Manturov, “Başkortostan’da Toratay dağındaki kalsiyum soda üretimine rakip gördüğü gerekçesiyle Türkiye’de bazı güçlerin engel olduğunu” iddia edince Rusya Toplumsal Odası bakanın yanlış bilgilendirdiğini açıkladı.
St. Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu’nda (SPIEF) konuşan Rus bakan Manturov, Rusya’ya bağlı Başkortostan Cumhuriyeti’ndeki Toratay ve Yuraktay dağlarıında soda üretimine başlatamadıklarından sitem etti. Manturov, “Kalsiyum soda üretimi ile ilgili dünydaki ana rakibimiz Türkiye olmakta. Ama durum ne yerde? Bölgede soda üretimi yapmak için firma yerel mercilerle anlaşamıyor. Biz diyoruz ki yeni soda yataklarını veriniz. Fakat Türkiye’den bir Müslüman dini lider geliyor ve şöyle diyor: “Burası doğa anıtı, kutsal yer olmakta ve yataklarda üretim çalışmaları yapmak olmaz.” Biz de durumu şöyle analiz ediyoruz: Acaba bu bir tuzak mı? Türkiye bizim kalsiyum soda üretiminde ana rakibimiz. Ve Türkiye’den gelen Müslüman bir lider de diyor ki burası anıt ve söz konusu dağın 75 kiomotre ötesindeki yataklarda çalışın, oraya da demiryolu döşeyiniz. Bu durumda ise yatırım projemiz Türkiye’deki rakiplerimizle kıyaslamada ekonomi verimliliği olmayacak.” diye iddiada bulundu.
Bunun üzerine oturumu yöneten ünlü Rus gazeteci Vladimir Solovyov bakana, “Türk Müslüman lideri nerede araziyi kutsal mekan olarak ilan etti? Başkortostan Türkiye’nin toprağı mı? Rusya’ya ait Başkortostan’da yabancı bir din liderinin sözü ne kadar önemli ki devlet burada “maalesef” tonuyla konuşmak zorunda kalıyor.” diye sordu.
Konunun basında geniş yanku bulması üzerine açıklama yapan Rusya Toplumsal Odası Sekreteri Valeri Fadeyev, Başkortostan’daki söz konusu dağlarda olası soda üretimi çalışmalarının yapılmasının kabuledilmez olduğunu vurguladı. Bölgenin 1965 yılından bu yana özel doğa koruma alanı olarak ilan edildiği ve Başkortostan halkının kadim kutsal mekanı olarak bilindiğine dikkat çeken Fadeyev, “Sayın Bakanı bu konuda yanlış yönlendirilmiş. Başkortostan halkı kendi kültürel mirasının korunmasından yana ve yerel yönetim de bunu desteklemekte.” diye konunun Türkiye ile bir ilgisinin olmadığını belirtti.
Konuyla ilgili Başkortostan’da faaliyet gösteren çeşitli sivil toplum örgütleri de konunun Türkiye ile ilgili alakası olmadığını ve eskilerden bu yana bu dağların yerel halkının kutsal mekanı olduğunu vurguladı.
Fuat Safarov kafkassam moskova
