Milli Savunma Bakanı Başbakan olur mu?
Bir önceki yazımın giriş cümlesi; “Son gelişmelere bakıldığında Türkiye’de piyasaları alt üst eden siyasi kriz atraksiyonunun kontrol altında olduğu izlenimi mevcut.” ifadeleriyle başlamıştı. Daha önceki yazımda ise “Türkiye’de siyasi kriz görünümlü politik atraksiyon sebep ve sonuçlarıyla gündemin tepesinde. Borsa siyasi krize tepkisini düşerek verdi. Doların yükselmesi de krizle irtibatlı. Başbakanın partisinin son grup toplantısındaki dozajı yüksek eleştirel konuşmasının hedefindeki ismin Cumhurbaşkanı olduğu söylense de son tahlilde bir hükümet krizine yol açmayacağı tahminlerine ben katılıyorum” demiştim, haklı olduğum ortaya çıktı. Ne siyaset çevreleri ne döviz ne de borsa olağanüstü tepki vermedi. Hatta bir gazetenin “dolar kuru dalgalandı duruldu” haber başlığı çok hoşuma gitmişti. Çünkü bana güftesini Denizlili Rüştü Demirci’nin yazdığı Feriha Tuncel’in Acemkürdi makamında bestelediği ölümsüz eseri, ‘Dalgalandım da Duruldum’ şarkısını terennüm ettirdi.
Ankara’da yeniden seçim havasına girilmesinde Ahmet Davutoğlu’nun, AK Parti Genel Başkanlığı ve başbakanlık görevini bırakacağını açıklaması etkili oldu. Partisinin Merkez Yürütme Kurulu’nu toplayan Davutoğlu, 22 Mayıs’ta olağanüstü kongreye gitme kararı alındığını ve bu kongrede aday olmayacağını açıklaması, parti grubunda yaptığı konuşmadan sonra beklenen ve tahmin edilen bir durumdu. Davutoğlu’nun bu açıklaması Ankara’da; hem hükümet kanadında hem de muhalefet kanadında yeni yapılanmalara işaret ettiği kadar Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın başkanlık sistemi için yeni bir strateji üzerinde çalıştığının da mesajı olarak algılansa da Davutoğlu sonrası hangi ismin genel başkan seçileceği ve Başbakanlık makamına getirileceği merak konusu. Ben bu ismin halen partinin genel başkan yardımcılığı görevinde bulunan Mehmet Ali Şahin olabileceğini sizlerle paylaşmıştım.
Parti içinden gelen haberlere bakılırsa, AK Parti’de değişim rüzgârları, sadece genel başkanlık operasyonuyla sınırlı kalmayacak. Kabine, genel merkez ve grup yönetiminde köklü değişikliğe gidileceği gibi AK Parti’nin 22 Mayıs’taki olağanüstü kongresi öncesinde bu kez anket yapılarak milletvekili ve delegelere, “Kimi genel başkan görmek istersiniz?” diye sorulmayacak. Yeni genel başkan adayının belirlenmesi öncesinde Erdoğan’ın Davutoğlu ile görüşmesinden sonra, Cumhurbaşkanlığı’nda Binali Yıldırım, Bekir Bozdağ, Nurettin Canikli, Mustafa Şentop ve Süleyman Soylu’yla bir araya geldiği, Erdoğan’ın Yıldırım’la baş başa da görüştüğü belirtiliyor.
Yabancı basının konuya ilişkin bakış açısının doğal olarak Türk medyasından farklı olduğu ortada. Berlin’de yayımlanan Die Tageszeitung Başbakan Davutoğlu’nun başkanlık sisteminin hayata geçirilmesi için yeterince çaba göstermediği için görevden alındığını vurguluyor. Berliner Zeitung AKP olağanüstü kongresinde Erdoğan’a alternatif bir ses çıkmasının beklenmemesi gerektiği görüşünü dile getiriyor. Economist, “Erdoğan’ın, Davutoğlu’nun altındaki halıyı çektiğini” yazdı. Dergiye göre, Economist’in deyimiyle “AB-Türkiye göçmen anlaşmasının mimarı” Davutoğlu, Erdoğan tarafından görevi bırakmaya zorlandı. Times gazetesinin iç sayfalarındaki haberin başlığı ise “Türkiye Başbakanı, Erdoğan tarafından devrildi”. Financial Times’taki haberin başlığı “Davutoğlu iktidar mücadelesinin kurbanı oldu.” Guardian’ın iç sayfasındaki haberin başlığı ise “Türkiye’de Başbakan istifa ederken, Cumhurbaşkanı kontrolünü artırıyor”. Bu haberlerin ortak noktası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın siyasi gücü ve tek adam olması.
ABD ve Rusya’nın Davutoğlu’nun başbakanlıktan ayrılışına verdikleri tepkide önemli. Beyaz Saray, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun AK Parti Kongresi’nde aday olmama kararına ilişkin olarak, Davutoğlu’nu ABD’nin “iyi bir ortağı” olarak niteledi ve başbakanlık görevinden ayrılışının, Türkiye ile ABD’nin IŞİD’e karşı mücadeledeki işbirliğini etkileyeceğini düşünmediğini belirtti. Yani “-kim gelirse gelsin bizim dediğimiz olur” açıklamasıydı bu. Ya da “-bizim asıl muhatabımız Erdoğan gerisi önemli değil” anlamında yorumlanabilir. Rusya Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Aleksey Puşkov’un, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun istifasının ve yerine başka bir kişinin geçmesinin Rusya-Türkiye ilişkilerini etkilemeyeceğini, bu konuda kilit noktayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın istekleri ve kararlarının belirlediğini bildirmesi, Davutoğlu’nun gidişini önemsemediklerini gösteriyor.
Moskova-Washington hattında Türkiye’deki değişikliğe ilişkin açıklamalar havada uçuşurken ABD Senatosu İstihbarat Komisyonu ile Dış İlişkiler Komisyonu’nun üyesi eski başkan aday adayı Marco Rubio’un, Ankara’ya gelmesi önümüzdeki günlerde Suriye cephesinde önemli gelişmelerin olacağının işareti. Suriye’de IŞİD’e karşı uluslararası bir kara harekâtı olabilir. Rubio, başkentte Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’yla görüştü. Dışişleri makamları görüşmede “Suriye, Irak ve Rusya başta olmak üzere bölgesel gelişmeler ve DEAŞ’la mücadele konularında görüş alışverişinde bulunulduğu” bilgisini aktardı. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, aday olmayacağını belirttiği AK Parti 2.Olağanüstü Kongresi’nin 22 Mayıs’ta yapılacağını açıkladığı basın toplantısında, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüş ayrılığı konusunda yaptığı, “Bu dönem güçlü Cumhurbaşkanı güçlü başbakan dönemiydi. O gün Cumhurbaşkanımız emanetçi istemiyorum demişti” yorumu dikkat çekmişti. Yeni dönemin yeni başbakan rol modelinin daha düşük profilli olacağı yorumları sosyal medyada paylaşılıyor.
Reuters’in, ‘Cumhurbaşkanı Erdoğan MHP/HDP’nin baraj altında kalacağı beklentisiyle başkanlık sistemini sağlayacak çoğunluk için Bekir Bozdağ başkanlığında Ekim’de erken seçime gidebilir.’ iddiasında bulunduğu haber, yeni başbakanın Bekir Bozdağ olabileceği tahminlerine tavan yaptırsa da son dakikaya kadar bu ismin kim olduğu, kamuoyunun bilgisinden devlet sırrı gibi saklanıyor. 05 Mayıs 2016 tarihli “Davutoğlu sonrası Mehmet Ali Şahin Başbakan” başlıklı yazımda; “22 Mayıs’ta yapılacak kongrede görevini bırakmaya hazırlanan Davutoğlu’nun koltuğu için kulislerde Bekir Bozdağ, Berat Albayrak, Binali Yıldırım, Mehmet Müezzinoğlu ve Numan Kurtulmuş, Nurettin Canikli ve Abdülhamit Gül ‘ün adı geçiyor.
Ancak kamuoyunda pek dillendirilmeyen sürpriz genel başkan ve başbakan adayının Mehmet Ali Şahin olduğu Beştepe’ye yakın derin mahfillerde konuşuluyor. Mehmet Ali Şahin halen Ak parti Genel Başkan Yardımcısı. Devletin tepe noktalarında görev yapmış bir isim. Adalet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı vazifelerinde bulundu. Devlet bürokrasisine hizmetini 24. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı olarak taçlandırmıştı.” duyumunu sizlerle paylaşmıştım.
Ancak son gelişmeler ve uluslararası toplumun kara ordularının da yer alacağı tahmin edilen Suriye operasyonu öncesinde konjonktüre uygun bir başka genel başkan ve Başbakan adayının ismini daha da belirginleştirdi denilebilir. Hatta bazı duyumlara göre bu isimle Cumhurbaşkanının geçtiğimiz hafta özel bir görüşme yaptığı söyleniyor. Sizleri fazla yormadan başlıktan da anlaşıldığı gibi bu ismin, Sivas Gürünlü mevcut Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz olduğunu söyleyebilirim.
İsmi geçen diğer Başbakan adayı Mehmet Ali Şahin gibi İsmet Yılmaz’ın da benzeşen yönü TBMM başkanlığı yapmış olması. Ayrıca Milli Savunma Bakanlığı görevinden dolayı askerin nabzını iyi tutması ve bölgenin içinde bulunduğu kaos ortamı, ismet Yılmaz’ı bu göreve daha da yaklaştıran hatta yakıştıran etkenler kapsamında tanımlanıyor. İsmet Yılmaz (10 Aralık 1961, Gürün), Türk siyasetçi ve hukukçu. 1 Temmuz 2015 – 17 Kasım 2015 tarihleri arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı görevinde bulundu. Bu görevinden önce Millî Savunma Bakanı ve Ulaştırma Bakanı görevlerinde bulundu. 24 Kasım 2015 tarihinde kurulan 64. Türkiye Hükümeti’nde yeniden Millî Savunma Bakanlığı görevine atandı. Kim bilir belki de kuvvetle muhtemel yeni Başbakan o!
Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39
omurcelikdonmez@hotmail.com
