MERAKLISINA
Osmanlı Kitâbetinde çok sık rastlanılan ve
Fonksiyonları aynı olmasına rağmen morfolojik olarak farklı yazılan iki deyim.
a ) Müşâr un ileyh [ مشارٌ الیه ] ” tenvinli ” olarak yazılıp okunmasına rağmen,
b ) Muma ileyh deyiminin tenvinsiz olarak ve Muma kelimesinin sonu ” Elif-i Maksura= Kısa elif ile (ی ) [ مومی الیه ] şeklinde yazılıp okunması da yanlıştır.
Doğrusu ise :
Mumaun ileyh : [ موماٌ الیه ]
Müşârün ileyh : [ مشارٌ الیه ]
Şeklinde olmalıdır.
Ancak ” Galat-ı Meşhur olarak: Ötedenberi bu şekilde kullanılmış ve böylece bilinen bir kelime ise ; -doğrusunu da bilmek kaydı ile – biz dahi öyle kullanırız .
Muma ileyh [ موما الیه ] : Bu tabir: yukarıda adı geçen, imâ edilen anlamında olup Osmanlı kitabetinde Birinci sınf memurlardan daha aşağı sınıf için kullanılır.
Müşarun ileyh [ مشارٌ الیه ] : Bu tabir ise , işâret edilen anlamında olup, meşhur zevâttan , İstanbul payeliler, Ferikler( Tümgeneral / Korgeneral) Rumeli Beylerbeyi gibi meziyetli zevât için kullanılır.
Mumâun ileyh ve Müşârün ileyh deyimlerinin çoğulu olarak :
Mumâun ileyhim ve Müşarün ileyhim şeklinde kullanılmasına mukabil bunların müennesi ( feminen=dişil) olan ,
” Mumâ ileyhünne” ise asla kullanılmaz.
——————–
Fâidesi umûmu şâmil olsun içün, işbu mahale meşrûhât verildi.
Ethem Coşkun /aşiyan sahaf
NOT: Ethem Coşkun artık kafkassamda meraklısını başlığı altında ilginç konulara temas edecek. Kültür dil edebiyat Osmanlı hakkında herşey olacak ama MERAKLISINA