KARABAĞ’DA “AKILLI GÜÇ”
Ermenistan ordusunun 1 Nisan’ı 2 Nisan’a bağlayan gece sınır hattın da Azerbaycan’ın sivil yerleşim alanlarına saldırmasından sonra Azerbaycan Ordu’sunun anında misli ile karşılık vermesi sonucunda aslında yüreğimizde hep sızı olan Karabağ sorununu tekrar gündeme getirmiştir.
Karabağ Savaşının ardından en şiddetli çatışmaların geçtiği ve hatta kısa süreli savaşın sürdüğünü söyleye biliriz. Bu kısa süreli savaştan sonra her ülke kamuoyu ve uluslararası kamuoyu tarafından Azerbaycan Ordusu’nun Ermenistan Ordusu’na karşı çok daha fazla teknolojik silaha, morale ve güce sahip olduğu gözlenmiştir. Peki, bütün şartlar Azerbaycan lehineyken Sayın Aliyev neden ısrarla diplomasiden yana durmuştur? Aslında sorunun cevabı Moskova’da gizlidir. Rusya’nın 2008’de Güney Kafkasya’da Gürcistan’la Savaşı, 2014’de Doğu Avrupa’da Ukrayna’yla savaşı ve halen günümüzde Orta Doğu’da Suriye mücadelesi ve bu hamleler Rusya’nın Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra artık ayağa tekrar kalktığını göstermektedir. Her ne kadar Azerbaycan Ordu’su Ermenistan Ordusundan güçlü olsa da iyi bir strateji kurmadan ortaya koyacağı askeri bir hamle Karabağ’ın vatan topraklarına katılması için aleyhte bir sonuç ortaya çıkarta bilir. Sayın Aliyev bunun farkında ve bunun için stratejik hareket etmekte kararlı görünüyor. Orta Doğu’da yanan yangının tam ortasında olan Rusya için de Kafkaslarda yeni bir heyecana gerek yoktur ve statükoyu korumak istemektedir. Azerbaycan için kısa vade de daha fazla toprak kazanmaktansa sert gücünü Ermenistan’a karşı kolaylıkla göstere bileceğinin bilinmesi Azerbaycan’a uluslararası kamuoyunda yumuşak güç kazandırmıştır. Bu kısa süreli savaşın sonunda Azerbaycan azda olsa işgal altında ki toprakları tekrar kazanmış ve başta MİNSK grubu olmak üzere uluslararası teşkilatlar ve ülkelerden çözüm için Ermenistan’ın toprakları terk etme çağrısını yinelemelerini sağlamıştır. İlham Aliyev’in bir gün kamuflaj ile askeri bir konuşma yapması ve bir gün sonrasında güvenlik zirvesinde elini masaya vurarak verdiği poz göstermektedir ki sert gücü ve yumuşak gücü aynı anda kullanarak “akıllı güç” üretmiştir .Bundan sonra görünen o ki Ermenistan’ın ihlallerine daha sert cevap verilirken uluslararası arenada ise her ihlalin ardından “artık yeter “ diyerek sorunun çözümünü 24 yıldır erteleyen, aldırış etmeyen ilgili kurum ve ülkelere karşı avantaj elde edecektir. Kısacası Azerbaycan kısa vadeli bir askeri zafer yerine orta ve uzun vadeli bir diplomasi zaferi elde etmenin peşindedir. Petrol ve doğalgaz üreten ülkeler için küresel bir kriz mevcutken Azerbaycan, 2015’in son ayında yaptığı devalüasyon ardından ülke ekonomisine de zarar vermek istememektedir.
Sonuç olarak Azerbaycan orta ve uzun vadede akıllı güç kullanmaya devam edeceğe benziyor ve kısa vadede statükoyu korumak stratejik olarak avantajlı gelmektedir. Askeri olarak ve diplomaside statükoyu lehine çevrilmişken kaybetmek istememektedir. Ülke ekonomisine zarar vermeden, Rusya ve Batı’ya karşı kriz yaşamadan diplomasi masasında eli güçlüdür.Son açıklamalarında sıklıkla bahsettiği gibi eğer hala saldırı olursa Ülkesi ve işgal altındaki toprağı için mücadeleden de vazgeçmeyeceğini en sert şekilde cevabının verileceğini artık tüm dünya anlamış durumdadır.Karabağ için artık düne göre daha umutluyuz yalnız biraz daha sabır …
Mehmet Göksu Küçükarslan
