İngilizlere ne kadar güvenileceği Türk tarihine bakıldığında anlaşılır. Bir tarafta sözde Türkiye’ye siyasi ve ekonomik destek sözü veriliyor diğer taraftan yatırım, üretim, istihdam, ihracat ve büyüme gibi kalemlerde dünyayı kıskandıracak gelişmeler kaydeden Türkiye, üretilen dezenformasyonla faiz artışına sıkıştırılıyor. Merkez Bankası’nın verilerine göre, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 3.2 artarak 68.9 milyar dolar çıkarken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 4.2 artarak 53 milyar dolara yükseldi. İlk çeyrekte bankaların yurtdışından kullandıkları kısa vadeli krediler, yüzde 3.6 azalarak 16.5 milyar dolara geriledi. Banka hariç yurtdışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 6.0 artarak 20.8 milyar dolara, yurtdışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 1.6 artışla 17.2 milyar dolara çıktı. Ayrıca, yurtdışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 101 artarak 14.5 milyar dolara yükseldi. Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2017 yıl sonuna göre yüzde 3.3 artışla 42 milyar dolara çıktı.(1) 3 Mayıs 2018’de; 24 Haziran seçimine para piyasalarından müdahalenin başladığını belirtmiştim. “Borsa İstanbul 2016 yılından beri gördüğü en sert satış dalgasıyla karşı karşıya. TL’deki değer kaybı ve oynaklık Türkiye’nin finansal istikrarı üzerinde risk oluşturuyor. Dış finansman kompozisyonu kısa vadeye doğru kayıyor. Özel sektöre yönelik endişeler artmaya başladı ve sermaye çıkışları ve TL’nin değer kaybı endişeleri daha da arttırabilir. Türk Finans sektöründeki bu olumsuz gelişme yurtdışı bir müdahalenin olduğu izlenimini uyandırıyor.

Mevcut para politikasının enflasyon ve döviz baskılarını engelleyememesi nedeniyle ülkenin kredi notu düşürüldü. Negatif görünümden dolayı dış finansal koşullardaki değişimin Türkiye’nin finansal ve kurumsal sektörünü kısıtlaması an meselesi veya eskilerin deyimiyle eli kulağında. Türkiye’nin dış finansmanı genelde inşaat ile kamu tüketimine yapılan yatırımlarda değerlendirmesinin ekonomik ve finansal istikrarı için risk oluşturduğu hep söyleniyordu. Zaten Türkiye için dış finansman ihtiyacı ve politik riski yüksek, kamu finansmanının güçlü olduğu, makro ihtiyati risk göstergesinin sistemik riske karşı yüksek kırılganlığa işaret eden ülke olduğu değerlendirilmesi yapılıyordu. Türk para piyasasındaki oynaklık ve kırılganlığın negatif görüntü vermesi küçük tasarruf sahiplerini döviz alımına yönelttiği gibi her türlü alışverişin döviz üzerinden hesaplanması, seçmen davranışını olumsuz etkileyebilecektir.” demiştim.(2)

Nitekim öylede olmaya başladı. Erken seçim öncesi döviz kurunda büyük hareketlilik yaşanıyor. Türk Lirası döviz kuru karşısında değer kaybediyor. Dolar ve Euro’da rekor seviyeler görüldü. Merkez Bankası hafta içinde döviz kurundaki artışa ilişkin ‘Gereken yapılacak’ mesajını paylaşıp faiz artırımı sinyali vermiş ve bu açıklamanın ardından Dolar’da düşüş göze çarpmıştı. İngiltere menşeli bir banka da hazırladığı raporu piyasalara sızdırdı. Raporda Merkez Bankası’nın faiz oranlarını 200 baz puan artıracağı dedikodusu yayıldı.(3) Doları artırmak için Merkez Bankası’nın faiz oranlarını 200 baz puan artıracağı dedikodusu yayan İngiliz menşeili bankayı deşifre etmeden önce İstanbul Borsasında iş çeviren Katarlı yatırımcıların İngiliz sermayesi tarafından kullanabilir olduklarına dikkat çekmek istiyorum. Katarlı tasarruf sahibi yatırımcılar Türk sermaye piyasası ve finans dünyasını seçim arifesinde manipüle edebilir mi? Bu soruyu ortaya atanlara göre, Katar güvenilmemesi gereken Suudi Arabistan’ın Truva atı bir partner. Katar’ın; seçim sandığına gitmeye hazırlanan Türk seçmeni mevcut iktidar aleyhine algısını değiştirebilecek kontrollü bir ekonomik krizi tetikleyebileceği söyleniyor.

Suudi Arabistan’ın girişimiyle 7 ülkenin ilişkilerini kestiği Katar Türkiye’de ikinci en büyük yatırımcı. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verilerine göre 2016 sonu itibariyle Borsa İstanbul’da 9 bin 485 yabancı yatırımcının 156.5 milyar liralık hisse senedi bulunuyor. Yabancılar, yatırımcı sayısı açısından oldukça az. Yabancıların yatırımcı sayısındaki payı yalnızca yüzde 0.9 düzeyinde. Fakat portföy büyüklüğü dikkate alındığında yabancıların payı yüzde 63 civarında. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, Türkiye’de hisse senedi portföyü olan yatırımcıları ülkelere göre sıralarken “ilk on ülke ve diğerleri” şeklinde bir ayrım yapıyor. İlk on ülkenin payı yüzde 79, diğer ülkelerin payı ise yüzde 21 düzeyinde. Yabancı yatırımcılar sıralamasında Amerikalılar ilk sırada ve diğer ülkelere fark atıyorlar ama yatırımcı sayısına göre portföy büyüklüğünde Katarlı yatırımcılar açık ara önde. Katarlı 5 yatırımcının 7.2 milyar liralık hisse senedi var ve buna göre her bir Katarlı yatırımcı ortalama olarak 1.4 milyar liralık hisse senedini kontrol ediyor. 526 bin yerli bireysel yatırımcının yalnızca 16 milyon liralık hisse senedi varken, Katarlı 5 yatırımcının 7.2 milyar liralık hisse senedi bulunuyor.(4)

Türk Lirasının döviz özellikle dolar karşısında değer kaybetmesini sağlayan İngiltere menşeili Banka HSBC olabilir mi? HSBC bank; İngiliz asıllı, uluslararası finansal ve bankacılık faaliyetleri yürüten şirkettir. Merkezi İngiltere Londra’da olup şu an da dünyanın en büyük 3. Bankasıdır. HSBC esasen 1865 yılında kurulan Hong Kong ve Şangay’lı iki dev bankanın birleşiminden oluşmaktadır. HSBC’nin açılımı da “Hong Kong and Shangai Banking Corporation“‘dır. 60 milyondan fazla banka hesabı açmış müşterisi mevcuttur. 2012’de Forbes dergisi toplam malvarlığı açısından Dünya’nın en büyük bankası, 6. Büyük şirketi seçmişti. Royal Dutch Shell’den Londra Borsasında kayıtlı ikinci en büyük şirkettir. HSBC’nin kurucusu Thomas Sutherland’dır. 150 yıllık tarihe sahip finansal kuruluş olan HSBC esasen 1991’de bu ismi alıp Londra merkezli çalışmaya başlamıştır. 2014’de 266 000 çalışana ve 13.68 milyar dolar net kara sahiptir. Ayrıca tüm varlıkları toplamı 2.63 trilyon dolardır.(5) 1865 yılında Hong Kong’da kurulan HSBC Holdings plc; Türkiye’de 1990 yılından bu yana faaliyette. HSBC Türkiye; Kurumsal Bankacılık ve Yatırım Bankacılığı, Bireysel Bankacılık ve Birikim Yönetimi alanlarında hizmet sunuyor. HSBC Türkiye, şubeleri, telefon bankacılığı, ATM bankacılığı ve dijital bankacılık kanallarıyla müşterilerine finansal çözümler sunmaktadır. Merkezi Londra’da bulunan ve dünyanın en büyük bankacılık ve finans hizmetleri kuruluşlarından biri olan HSBC Grubu; bugün Avrupa, Asya-Pasifik bölgesi, Kuzey ve Güney Amerika, Ortadoğu ve Afrika olmak üzere 67 ülke ve bölgede yaklaşık 3 bin 900 ofisiyle hizmet vermektedir.(6) Şirketin yönetim kurulu başkanı Peter William Boyles, Kasım 1955 doğumlu. 1975’te HSBC’ye Uluslararası Müdür olarak katıldı.

Kariyerine Katar’da eğitim aldıktan sonra Abu Dabi’de başladı. 1977’den 1980’e kadar, Hong Kong’a taşınmadan önce Birleşik Arap Emirlikleri’nde çeşitli görevlerde bulundu. Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni oluşturan emirliklerden biri olan Fujairah’da (Füceyre) Hong Kong’a dönmeden önce çeşitli yöneticilik görevlerinde bulundu, burada Kurumsal Müşteriler Kredisi ve Genel Müdürü olarak görev yaptı ve altı yıl sonra Hong Kong’da, Abu Dabi ve Katar’da Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. Şubat 2010’dan bu yana HSBC Fransa Başkan Vekili ve 2007’den beri direktörlük görevini yürütmektedir. Temmuz 2010’dan bu yana HSBC Bank plc Direktörü olarak görev yapmıştır. Ağustos ayına kadar HSBC Trinkaus & Burkhardt AG’de Denetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmıştır. 31 Mayıs 2013. 6 Mayıs 2010 – 5 Mart 2013 tarihleri ​​arasında HSBC Bank Malta plc’de Direktör olarak görev yaptı.(7) Neden bu isim üzerinde durdum? Çünkü HSBC Grubu Şirketin yönetim kurulu başkanı Peter William Boyles, Körfez sermayesi ve özellikle Katarlı yatırımcıları Türkiye’de yatırım yapmaya teşvik eden isim. Türkiye’de faaliyet gösteren ilk İngiltere merkezli banka olma özelliğine sahip HSBC’nin 2014 küresel faaliyet raporunda Türkiye’de yaşanan sıkıntılar, BDDK ile Merkez Bankası’nın kredi kartı faizlerine sınırlama getirmesine bağlanıyordu. küresel faaliyet raporunda ayrıca Türkiye’de büyümenin yavaşlamasının da bankacılık sektörüne olumsuz yansıdığı ifadeleri yer alıyordu. HSBC Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Brian Robertson ise 2011’den bu yana hem Avrupa hem de Türkiye’de özel sektör yatırımlarının zayıf seyretmesi nedeniyle ticari kredilerde istenen ivmenin yakalanamadığına vurgu yapıyordu.(8)

HSBC; 17/25 Aralık 2013 sonrası 27 Mart 2014’de HSBC Yatırım HSBC Yatırım Menkul Değerler, Bank Asya tavsiyesini ‘Endeksin Üzerinde Getiri’ye yükseltmişti.(9) Demek istediğim sermayenin rengi de olmaz ideolojsi de olmaz. Bizans İmparatorları başkentte ağırladıkları yabancı ülkelerin kral ve elçilerini debdebeli yaşantı ve ihtişamla büyülüyor, Bizans’ın ne kadar büyük ve güçlü olduğu imajını veriyorlardı. Birleşik Krallık’ta günümüzün Bizans’ıdır. İngiliz Saray bürokrasisinin, protokol kuralları ile adeta ulaşılmaz efsanevi şahsiyete dönüştürdükleri Kraliçe’yle görüşebilmeyi başarmak her devlet adamına nasip olmaz gibi görülüyor. Aynı kumpas maalesef Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son Londra gezisinde yaşandı. Görünen o ki Türklerin gözü boyandı. Eyyy Türk Milleti akıllı ol! Londra’da sırtını sıvazlayan İngilizler, Türkiye’de döviz üzerinden ekonomiyi felce uğratıyor.

Orhun Abideleri Bilge Kağan Anıtı’nda Çin milleti için, “Çin milletinin sözü tatlı, ipek kumaşı yumuşak imiş. Tatlı sözle, yumuşak ipek kumaşla aldatıp uzak milleti öylece yaklaştırırmış. Yaklaştırıp, konduktan sonra, kötü şeyleri o zaman düşünürmüş. İyi bilgili insanı, iyi cesur insanı yürütmezmiş. Bir insan yanılsa kabilesine, milletine, akrabasına kadar barındırmaz imiş” deniliyor. Bu cümlenin ardından Türk milleti yine “Tatlı sözüne, yumuşak ipek kumaşına aldanıp çok çok, Türk milleti, öldün; Türk milleti, öleceksin!” denilmişti. Şimdi aynı uyarıları İngilizler için yapmalı!

Bakınız:
1- https://tr.sputniknews.com/ekonomi/201805181033496830-kisa-vadeli-dis-borc/
2- https://kafkassam.com/24-haziran-secimine-para-piyasalarindan-mudahale-basladi.html
3- https://www.a24.com.tr/merkez-bankasi-faiz-artiracak-haberi-40126346h.html?h=50
4- 27 Nisan 2018/ https://kafkassam.com/gulun-yurt-disi-temaslari-ve-secim-surecinde-turk-ekonomisinin-katarla-sinavi.html
5- http://kimkurdu.com/hscb-kimindir-iste-tam-bir-cok-uluslu-sirket/
6- https://www.hsbc.com.tr/hsbc-hakkinda/hsbc-turkiye
7- https://www.bloomberg.com/research/stocks/people/person.asp?personId=8333153&privcapId=382645
8- https://www.bbc.com/turkce/ekonomi/2015/06/150609_hsbc_turkiye_cikis
9- http://m.borsagundem.com/haber/bank-asya-icin-tavsiye/177317 http://m.borsagundem.com/anlik-borsa-haberleri/20140327095811

Ömür Çelikdönmez
Twitter:@oc32oc39