KAFKASSAM – Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Gündem
  4. »
  5. Ayasofya cami olunca Vatikan’dan öcümüzü gerçekten alacak mıyız?

Ayasofya cami olunca Vatikan’dan öcümüzü gerçekten alacak mıyız?

Kafkassam Editör Kafkassam Editör - - 6 dk okuma süresi
293 0

Aslen bir teolog ya da din tarihçisi değilim. Bu sebeple de tarihi açıdan yanlışa istemeden de sebep olduysam affola. Ortodoks Kilisesi Hristiyan toplumunun ikinci büyük kilisesi konumunda. Doğu Avrupa, Yunan ve yakın doğu bölgesinde önemli bir etkiye sahip. Tarihî bakımdan Roma’nın, Bizans’ın ve Eski Yunan’ın temel kilisesi. İznik, Efes,Kalkedon konsillerindeki tartışmalar ve teolojik hususlar siz sayın hocalarımızın konusu olduğu için bu noktalara değinmek istemiyorum.
Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesine bağlı bir Hristiyan toplumu. İstanbul, Moskova, İskenderiye, Ermenistan, Kudüs, Gürcistan, Kıbrıs, Bulgaristan, Sırbistan, Rusya, Yunanistan, Polonya, Romanya kiliselerinin bağlı olduğu bir Patrikhaneden bahsetmekteyiz. Eksiği vardır muhakkak. Özetle Ortadoğu’nun ve yıllarca da Osmanlı tebası olan Hristiyanların dini.
1453’te Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u fethettiğinde, Moskova kendisini Konstantinopolisin mirasçısı olarak tanımladı. Buna karşılık Osmanlı da Rum Ortdodoks Kilisesine özerklik tanıdı. İlber Ortaylı’nın yazdığına göre : “Fatih bununla kalmayarak kendisni Keyser-i Rum(imparator) ilan etti.” Katolik dünyasına karşı Ortodoks kilisesine özerklik verdi. Burada ne demek istediğimi biraz açmak için konuyu daha da geçmişe götürmekte fayda görmekteyim.
1202 yılında IV. Haçlı seferi Kudüs’ü almak için yola koyulduğunda temel amaç Mısır’a gidip oradan Kudüs’ü Eyyübiler’den geri almaktı. Katolik Papa’nın emiryle kurulan ve Venediklilerin başı çektiği bu seferde sonuç öyle olmadı. Önce Adriyatik’te Kataolik şehri olarak bilinen ama Slav asıllıların yaşadığı Zara şehri işgal edildi ve yağmalandı. Bununla yetinmeyen Haçlı ordusu yönünü Ortodoks Roma’ya çevirdi. Dıraç ve Korfu’dan geçerek 24 Haziran 1203 yılında İstanbul’a geldi. Koca donanma karşısında Bizans’ın tek gemisi yoktu çünkü; Bizans imparatorunun kardeşi yıllar önce gemileri Venediklilere rüşvet karşılığında satmıştı. Kuşatma ve savaş sonucunca İstanbul işgal edildi ve yağmalandı. Tarihçi Geoffroi de Villehardoin, İstanbul’un yağmalanmasını şu şekilde aktarmıştır: “Dünya kurulduğundan beri hiçbir şehirden bu kadar ganimet elde edilmemiştir.” Üç günde o kadar yağma yapıldı ki kimse durumu hesaplayamadı bile. Altın, gümüş, değerli taş,saten, ipek vs… Onca gecikme ve bu kadar zorluktan sonra sayısız serveti gören Haçlılar çılgına döndü. En büyük zararı gören yerlerden biri de Ayasofya idi. Yıkılan imparatorluk yerine Latin imparatorluğu kuruldu, lakin fazla yaşamadı. Zira İznik imparatoru Mihail 1261 yılında İstanbul’u alarak tekrar Bizans imparatoru oldu.
Ayasofyanın ibadete açılması konusunda yıllardır süre gelen tartışmalar ve çabalar var. Peygamber Efendimiz ve Ayasofya’nın bağdaştırıldığı birçok rivayet kitaplarda yer almakta. Ayasofya’nın eski haline yani ‘cami’ye çevrilmesi konusu tüm İslâm aleminin temennisi konumunda fakat ‘cami’ye çevrildiğinde Vatikanla hesaplaşılacağı ya da bütün Hristiyan aleminden bir öc alınacağı gibi yaygın bir yanlış söz konusu. Kudüs’ü kurtaralım , Ayasofya’yı cami yapalım yapmasına da öcümüzü kimden alıyoruz ?
B arada sayın Putin’inde bir ortadoks oldugunu hatırlatmak
isterim.

Ömer GÖK / Kafkassam

Kaynakça
Binns, John (4 July 2002), An Introduction to the Christian Orthodox Churches, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-66738-8, retrieved 2 June 2014
Parry, Ken; Melling, David, eds. (1999). The Blackwell Dictionary of Eastern Christianity. Malden, MA: Blackwell Publishing. p. 490
Nicol, Donald MacGillivray, Last Centuries of Byzantium, 1261–1453, Cambridge University Press, Second Edition, 1993, p. 72
Ali Berktay (2008), Dördüncü Haçlı Seferi Kronikleriİstanbul:Türkiye İş Bankası Yayınları
Fikret Işıltan ,Haçlı Seferleri Tarihi: III. Cilt Akka Krallığı ve Haçlı Seferleri, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları
İlber Ortaylı, “Büyük Constantin ve İstanbul”, Milliyet, 28 May 2011
Michael Angold: The Fourth Crusade. Event and Context, Harlow u.a. 2003
Dimitri Kitsikis,türk-yunan İmparatorluğu,İletişim yayınları,1996,İstanbul
Donald E. Queller: The Fourth Crusade. The Conquest of Constantinople 1201–1204. University of Pennsylvania Press, Philadelphia 1977
Warwick Ball. Rome in the East: The Transformation of an Empire. London, England, UK: Routledge, 2000.
D. Bolukbasi and D. Bölükbaşı, Turkey And Greece: The Aegean Disputes, Routledge Cavendish 2004
http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c14/c140330.pdf

Encyclopædia Brittanica Online, “Eastern Orthodoxy
https://web.archive.org/web/20160603103953/http://www.goarch.org/ourfaith/ourfaith7052
https://www.holycouncil.org/churches
http://www.pewforum.org/files/2011/12/Christianity-fullreport-web.pdf
https://www.esphigmenou.gr/
http://www.ecclesia.gr
https://en.oxforddictionaries.com/definition/Meteora

https://issuu.com/onergurcan/docs/dimitri_kitsikis_-_t__rk-yunan_impa

Αρχική Σελίδα

İlgili Yazılar

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir